Είπαν και έγραψαν για τον πόνο και τις θλίψεις…

Είπαν και έγραψαν για τον πόνο και τις θλίψεις…

Posted Μαΐου 6, 2010 by dosambr in Uncategorized. 2 σχόλια

Ό πόνος, αγαπητοί μου, μας βοηθά να γνωρίσουμε βάθη μας. Είπαμε πώς ό πόνος είναι ποικίλος, ό πόνος τον πολέμου, της καταστροφής, της αποτυχίας, της μοναξίας, της αρρώστιας, της όρφάνειας, της χηρείας, της μονώσεως, της ανέχειας, της κάθε δυστυχίας. ‘ Ο πόνος μας βοηθά να ξαναπλασθοϋμε, να έπανίδουμε τον κόσμο, ν’ αγαπήσουμε. “Οταν πονάς δεν ασχολείσαι με περιττά, περιορίζεσαι ηθελημένα, συγκεντρώνεσαι, προβληματίζεσαι.
“Ας επιτραπεί να καταθέσω μια προσωπική εμπειρία. “Αν έχω μια «τόση δά», μικρή αίσθηση περί Θεοϋ, την έχω μέσα στην ασθένεια. “Οταν πολύ νεώτερος άκουσα τους γιατρούς να μου δίνουν λίγους μήνες ζωής, όταν έσβυναν όλα τα όνειρα μου, αφέθηκα στον Θεό, του παραδόθηκα καί με κέρδισε. “Οχι γιατί δεν μπορούσα να κάνω διαφορετικά, αλλά γιατί έτσι θέλησα. Καί νικήθηκα. Κι είναι το μόνο για το όποιο ποτέ δεν μετανοιώνω καί για κάτι πού μπορώ εν Κυρίω να καυχιέμαι. Κέρδος λοιπόν ή ασθένεια για μένα, μα καί για τον καθένα. Αρκεί να θελήσει να την εκμεταλλευτεί.
Μα υπάρχει άνθρωπος πού να θέλει να είναι ασθενής, να δυστυχεί καί να πονά; Υπάρχει κανείς πού να περιφρονεί την υγεία καί την ευτυχία; “Ολων ευχή καί πανανθρώπινο αίτημα δεν είναι μια αδιατάρακτη υγεία καί μια ισόβια χαρά; Μήπως τα παραπάνω λεγόμενα είναι μοναχών υπερβολές κι απραγματοποίητες σκέψεις;
Η απάντηση είναι πώς δεν επιθυμούμε αρρωστημένα τον πόνο, αλλά ό πόνος είναι καθημερινό γεγονός. Ή ζωή όλη καλύπτεται από τη νεφέλη της αγωνίας, του άγχους καί της θλίψης. Πλημμυρίζει ή ζωή από αναστεναγμούς καί δάκρυα. “Ολα πλέον είναι σφραγισμένα από τον πόνο. Απουσιάζει ή χαρά, επικρατεί ή ταραχή, κινδυνεύει ή ειρήνη, απειλείται ή ησυχία. “Ομως όταν ό άνθρωπος θελήσει να δει τα πράγματα διαφορετικά, θα δει πώς ό πόνος υπάρχει ως παιδαγωγός καί ξεναγός μιας άλλης πραγματικότητας. Με τόλμη καί συμπάθεια αντιμετωπιζόμενος ό πόνος θα έδιδε τη γεύση μιας μυστικής χαράς. Θα έβλεπε ό άνθρωπος διαφορετικά τη ζωή του καί τη ζωή των συνανθρώπων του.
‘ Η συμπόνοια δεν θα ήταν αδυναμία, καθώς λέγει ό ασθενής Νίτσε στον υπεράνθρωπο του, αλλά κλειδί στίς ταραγμένες διαπροσωπικές σχέσεις του καιρού μας. Ό πόνος δεν θα ήταν σκοπός της ζωής, καθώς λέγει ό Κίρκεγκαρντ, αλλά μέσο για την επίτευξη του σκοπού…. Ό αγώνας του πιστού χριστιανού είναι ένας συνεχής έμπονος αγώνας κατά το ιερό Ευαγγέλιο. Ό άριστος ερμηνευτής του, ό άγιος Ιωάννης ό Χρυσόστομος, με τη γνωστή του επιμονή λέγει πώς ή θλίψη αυτή προξενεί ανάπαυση, πώς ή ζωή είναι στίβος, πώς στο στίβο υπάρχουν αγώνες καί τέλος βραβεία. Αυτοί πού βλαστημούν στην ασθένεια, καί τον πόνο υφίστανται καί το κέρδος χάνουν. ‘ Ο άγιος Μακάριος, συνεχίζοντας λέγει, πώς δεν υπάρχει δόξα δίχως παθήματα καί κάθε κατά Θεόν θλίψη είναι έργο ευσέβειας. Ή δε αληθινή αγάπη, με τα ενάντια της ζωής, δοκιμάζεται. Μη νομίζεις πώς θ’ αποκτήσεις αρετή δίχως θλίψη. Το άλυπο είναι αδόκιμο. Τον ανηφορικό δρόμο του πόνου σου, ανέβαινε μ’ ελπίδα.
‘ Η «στενή καί τεθλιμμένη» οδός του Ευαγγελίου αποτελεί θα λέγαμε συγκλονιστική εμπειρία για την ‘ Ορθόδοξη πνευματικότητα. Μια πνευματική ζωή δίχως αγώνα καί άσκηση είναι τελείως άγνωστη για την ‘ Ορθοδοξία. ‘ Ο άγιος Ισαάκ ό Σΰρος λέγει πώς ό δρόμος για τον Θεό είναι ένας συνεχής σταυρός. Κανείς δεν πήγε. στον ουρανό με άνεση. Σύγχρονος Θεολόγος αναφέρει: Ή άρνηση του σταυρόύ μαραίνει καί μωραίνει την ίδια την Εκκλησία, την έκκοσμικεύει, την κενώνει από τον έ-σχατολογικό δυναμισμό της (π. Μιχαήλ Καρδαμάκης). Ό βίος των χριστιανών ήταν ανέκαθεν μαρτυρικός ασκητικός, όμολογητικός, περιπετειώδης, τολμηρός καί θαρραλέος. “Αν επιθυμούμε ένα χριστιανισμό της άνέσεως, του «βολέματος», της αυτάρκειας καί της ωραίας κουβέντας, απέχουμε πολύ μακρυά του γνήσιου ορθόδοξου ήθους, πού έμβλημα του έχει τον σταυρό, τον όποιο ακολούθησαν, προσκύνησαν καί ύψωσαν όλοι οί άγιοι της ‘ Εκκλησίας μας.
Μέσα στον ανθρώπινο πόνο γίνεται ή ωραιότερη κι άληθινότερη συνάντηση με τον αύτοθυσιασθέντα Θεό. Ό άγιος Ισαάκ ό Σύρος με σοφία αναφέρει: Αυτός πού ΰέλει να είναι αμέριμνος σε αυτόν τον κόσμο καί θέλει ν’ ασχολείται καί με την αρετή, αυτός βρίσκεται πολύ μακρυά οπό τον δρόμο του Θεοϋ. Πράγματι ή σημερινή χριστιανική ζωή δεν πείθει, δεν ξαφνιάζει καί δεν εμπνέει, γιατί είναι απονευρωμένη, απουσιάζει το πνεϋμα της θυσίας καί ή άρση του σταυρού. Το Ευαγγέλιο μας θέλει σε μία συνεχή διακινδύνευση. Μέσα από τίς δυσχέρειες θα συνάξει ό πιστός τον γλυκύ καρπό της καρτερίας καί της εμπιστοσύνης στον Θεό. Μία ζωή άνέσεως εξωτερικής οδηγεί σ’ εσωτερική αταξία καί μας απομακρύνει από την πράξη των αγίων, οι όποιοι αγίασαν κάτω από αντίξοες συνθήκες…
Η λύπη, ό κατά Θεόν πόνος, φέρνει την πραγματική ηδονή. ‘ Ο άγιος Γρηγόριος ό Παλαμάς, ομιλεί για «σωτηριώδη λύπη». “Αν ό πόνος προέλθει από τους ανθρώπους να τον υπομένουμε με χαρά καί να προσευχόμαστε γι’ αυτούς πού μας λύπησαν. Να είμαστε σίγουροι ότι ό Θεός όλα τα βλέπει καί τίποτε δεν γίνεται χωρίς τη θέληση Του. “Ισως κάποιο κέρδος θα προέλθει αργότερα, πού τώρα δεν το καταλαβαίνουμε. Να δοξολογούμε τον Θεό ακόμη καί για τα δυσάρεστα.
Ο πόνος επίσης, κατά τον άγιο Νικόλαο τον Καβάσιλα, είναι κι ένας τρόπος, πού επέτρεψε ό Θεός στον άνθρωπο για να μη δένεται υπερβολικά με τον κόσμο. “Ετσι ό πόνος γίνεται μέσο καί όπλο, πού νικά την αμαρτία καί σώζει τον άνθρωπο. ‘ Η αδυναμία γίνεται δύναμη, ή εξασθένηση κραταίωση, πού δεν μας επιτρέπει να υποδουλωθούμε στα πράγματα…
Ο πόνος είναι ή μυστική γέφυρα πού θα μας περάσει σε μία άγνωστη αλλά επιθυμητή όχθη. Ή γέφυρα αυτή μπορεί να είναι το ξεπέρασμα του έαυτοϋ μας, της δειλίας μας, της οκνηρίας μας, της αδιαφορίας ή φιλαυτίας μας. ‘ Ο μεγάλος Θεολόγος του αιώνα μας π. Δημήτριος Στανιλοάε λέγει πώς ό πόνος σημαίνει πραότητα, αγάπη, νέκρωση όλων εκείνων πού κρατούν τον άνθρωπο δέσμιο τον κόσμου, πού αποτελούν πειρασμό για το σώμα καί αναπτύσσουν μέσα του τα πάθη, πού κάνουν τον άνΰρωπο εγωιστή, στερημένο την ελευθερία καί κλεισμένο μέσα σε μια ύπαρξη, πού επαναλαμβάνεται χωρίς νόημα, γιατί είναι χωρίς Θεό.
Μωυσέως μοναχού-”Η ευλογία του πόνου και ο πόνος της αγάπης”Εκδ.”ΤΗΝΟΣ”
Συχνά ό Θεός μας στέλνει κάποια ασθένεια καί εμείς παραπονιόμαστε καί καθόλου δεν σκεφτόμαστε ότι τίς περισσότερες φορές αυτή είναι μια μεγάλη ευεργεσία του Θεού, είναι ίσως ή απάντηση του Θεού στις προσευχές μας, με τίς όποιες τον παρακαλούμε να δυναμώσει την πίστη μας.
Δεν γνωρίζετε ότι πολλές φορές ό Κύριος μας στέλνει φοβερές σωματικές ασθένειες καί πληγώνει το σώμα μας για να μας δυναμώσει πνευματικά; Αυτό έγινε καί με τον όσιο Ποιμένα τον Πολύαθλο, ό όποιος άσκήτευε στη μονή των Σπηλαίων καί όλη την ζωή του βρισκόταν στο κρεββάτι του πόνου υποφέροντας από μία αθεράπευτη ασθένεια καί μ’ αυτό τον τρόπο έφτασε στην αγιότητα. “Αλλοι άνθρωποι, οι όποιοι δίνουν μεγάλη σημασία στα γήινα αγαθά, ζητάνε από τον Κύριο να αυξηθούν τα πλούτη τους. Καί ό Κύριος τους απαντά με την καταστροφή των κτημάτων τους ή με πυρκαγιές καί μ’ αυτόν τον τρόπο τους αποστρέφει από την προσκόλληση στα γήινα καί από την φιλαργυρία καί έτσι διορθώνει τίς αποκλίσεις τους από την σωστή οδό, την οποία μας διδάσκουν οι μακαρισμοί.
Ό Θεός φέρεται σε μας σαν σε πραγματικούς υιούς του, τους όποιους τιμωρεί για το καλό τους. Τίς θλίψεις πού μας στέλνει ό Κύριος εμείς πρέπει να τίς υποδεχόμαστε έτσι όπως μας το λέει ό άγιος απόστολος Πέτρος: «Ταπεινώθητε ούν υπό την κραταιάν χείρα τον Θεού, ϊνα υμάς ύψωση εν καιρώ» (Α’ Πετρ. 5, 6). ..’Αλλά πολλές φορές, όταν ό Θεός μας δίνει ένα σοβαρό χτύπημα, δια του οποίου μας ταπεινώνει για να μας υψώσει αργότερα, εμείς γογγύζουμε κατά του Θεού. Καταλαβαίνετε, όμως, πόσο βαρεία αμαρτία είναι ό γογγυσμός κατά του Θεοΰ; “Οταν γογγύζουμε κατά του Θεοϋ, αυτό σημαίνει ότι τον θεωρούμε άδικο, θεωρούμε ότι Αυτός δεν μας φέρεται σωστά καί θα έπρεπε να μας φερθεί κατά έναν διαφορετικό τρόπο. “Ομως δεν είναι βαρεία αμαρτία να κατηγορούμε τον Θεό για αδικία καί να τον συκοφαντούμε;
Βλέπετε, λοιπόν, πόσο βαρεία αμαρτία είναι ό γογγυσμός κατά του Θεοϋ. Γι’ αυτό «εν φόβω τον της παροικίας υμών χρόνον άναστράφητε» (Α’ Πέτρ. 1, 17). Πρέπει να προσέχουμε πολύ τα λάθη καί τα εμπόδια στην πορεία μας προς την Βασιλεία των Ουρανών. Άλλα περισσότερο άπ’ όλα τα αλλά πρέπει να φοβόμαστε να μην παραβαίνουμε την μεγάλη εντολή του Χρίστου: «Μη κρίνετε, ϊνα μη κριθήτε» (Μτ. 7, 1). Καί γογγυσμός κατά του Θεού δεν είναι μόνο κρίση του Θεοϋ αλλά καί κατάκριση Του.
“Ας αφήσουμε την κρίση αυτή σ’ εκείνους τους δυστυχείς ανθρώπους πού εκούσια καταστρέφουν τον εαυτό τους. Τους οποίους ό Κύριος μας Ιησούς Χριστός δεν τους διορθώνει ούτε τους τιμωρεί, επειδή είναι αδιόρθωτοι καί αθεράπευτοι. Εμείς μόνο να ζητάμε την βοήθεια Του για το δρόμο της σωτηρίας μας, να Τον δοξολογούμε καί να Τον τιμούμε πάντοτε μαζί με τον άναρχο Πατέρα Του καί το “Αγιο Πνεύμα. Αμήν.
Αγίου Λουκά Κριμαίας-”Λόγοι και ομιλίες (Εκδ.”Ορθόδοξη Κυψέλη”)
Θλίβεσαι για τόν πεθαμένο άνδρα σου. Ανησυχείς για τα παιδιά σου. Κλαις μέρα καί νύχτα. Στήν ψυχή σου κυριαρχεί το σκοτάδι. “Ολα τα βλέπεις αβέβαια καί μαΰρα.
Γίνε γενναία Μη φοβάσαι! Πες μέσα σου:
— Ό άνδρας μου άνηκε πρώτα στον Θεό, καί μετά σε μένα. Καί τα παιδιά μου είναι πρώτα του Θεοΰ, καί μετά δικά μου.
“Αν ό κηπουρός κλαδέψει μερικά κλωνάρια από τα άνθη, δεν ξέρει τί κάνει; Αυτός ξέρει ποια πρέπει να κλαδέψει καί γιατί. Για να αυξηθούν καί να δυναμώσουν τα υπόλοιπα. Το ϊδιο συμβαίνει καί με τα παιδιά σου. Ό Θεός θέλει την πνευματική τους πρόοδο.
Ή ελπίδα σου πρέπει να φθάνει από την γη στον ουρανό. Αγάπησε δυνατά με την ψυχή σου τον Θεό. “Αφησε να κυριαρχήσει στο σώμα σου το πνεύμα. Καί τότε θα ιδείς, ότι ο θάνατος δεν είναι πια φοβερός. Να βλέπεις αυτόν τον κόσμο σαν τόπο προσωρινής διαμονης μας. Καί τίς χαρές του, σαν προσωρινές χαρές.
Μην ανησυχείς για τα παιδιά σου. Κάνε ότι μπορείς να τα βοηθήσεις. Καί έχε εμπιστοσύνη στον Πλάστη καί Θεό μας, πού είπε: «Έπίρριψον έπί Κύριον την μέριμνάν σου». Καί αμέσως θα αισθανθής τον σταυρό σου πιο ελαφρό. Γιατί υπάρχουν μάνες, πού έχον πολύ ΠΙΟ ΒΑΡΥ ΣΤΑΥΡΟ από σένα
Καί θα σου γράψω για τον βαρύ σταυρό μιας μάνας:
Στήν αρχή του Α’ Παγκοσμίου πολέμου σκοτώθηκε ένας γνωστός μου. Του έκαψαν καί το σπίτι του. Καί έμεινε ή γυναίκα του με ΕΞΙ (6) μικρά ορφανά. Από τότε πέρασαν δώδεκα χρόνια. Καί να, μια μέρα, βλέπω έναν νεαρό σιδηροδρομικό υπάλληλο. Μου συστήνεται. Ήταν γιος εκείνου του γνωστού μου, πού σκοτώθηκε στον πόλεμο. Φαντάζεσαι, πόσο χάρηκα!
Με αγωνία τον ρώτησα:
— Τί απέγιναν οί άλλοι; Καί πόσοι είναι εν ζωή;.
Με χαρά μου απάντησε:
— Δόξα τω Θεφ. Όλοι εϊμαστε καλά! Οι δυο εϊμαστε
δημόσιοι ύπάληλοι. Οί άλλοι δυο είναι έμποροι. Την με¬
γαλύτερη αδελφή μας την παντρέψαμε. Καί ή μικρότερη
μένει με την μητέρα μας. Μα μέχρι να φθάσουμε εδώ,
τραβήξαμε πολλά
Καί άρχισε να μου περιγράφει, τί ύπέμειναν καί πόσο βασανίστηκαν:
- Γυρίζαμε από τόπο σε τόπο! “Αλλοτε νηστικοί, “Αλλοτε άρρωστοι. “Αλλοτε στην φυλακή. “Αλλοτε περνώντας την νύχτα σε σταθμούς καί πανδοχεία η καί στον δρόμο ακόμη. Χτυπούσαμε τίς ξένες πόρτες! “Ω, τί πικρό πράγμα είναι αυτό… Μα να. Στό τέλος πετύχαμε. Νικήσαμε! Καί, δόξα τω Θεφ, μέσα σ’ όλες αυτές τίς περιπέτειες διατηρήσαμε καί την ζωή μας• καί την τιμή μας• καί το λογικό μας• καί την ΠΙΣΤΗ μας…
Καί γιατί να μακρυλογώ; Ή νίκη αυτής της μάνας στην πάλη της ζωής, ήταν πιο ένδοξη καί πιο λαμπρή από όλες τίς νίκες του Μεγάλου Ναπολέοντα!
Αυτή νίκησε με την βοήθεια του Θεού. Καί σένα θα σε βοηθήσει ό Θεός! Μη Τον λησμονείς! Δεν θα σε αφήσει! Θα νικήσεις καί εσύ! Καί ή δική σου νίκη, θα είναι πολύ λαμπρή!
Αγ Νικολάου Βελιμίροβιτς-”Επιστολές”(Εκδ.Ιεράς Μητρ.Νικοπόλεως)
Γενικά ή ασθένεια είναι πειρασμός πού δοκιμάζει τον αθλητή του Χρίστου. Ακόμη καί αυτή την φυσική φθαρτότητα την εκμεταλλεύεται ό πονηρός για να μας βλάψη ψυχικά. Γι’ αυτό όταν είμαστε άρρωστοι απαιτείται πολλή προσοχή (νήψη). Σύμφωνα με την διδασκαλία του άγιου Ιωάννου της Κλΐμακος τους κοσμικούς πού αρρωσταίνουν τους πειράζει ό δαίμονας του θύμου και της βλασφημίας, τους μοναχούς ό δαίμονάς της γαστριμαργίας καί της πορνείας και τους ερημιτας ό δαίμονας της άκηδίας καί της αχαριστίας. “Ετσι διαφορετικά πολεμά ο διάβολος τους ασθενείς.
Το ίδιο και διαφορετικά οί ασθενείς αντιμετωπίζουν τις ασθένειες. Εξαρτάται από την πνευματική τους κατάσταση. “Αλλοι αφήνουν τον εαυτό τους ελεύθερο και έξάπτονται σαρκικά καί άλλοι δέχονται «την ενέργεια της θείας Χάριτος καί την παρηγοριά της κατανύξεως καί αποκρούουν έτσι με την παράκληση αυτή τους πόνους καί δεν θέλουν ποτέ να απαλλαγούν από την ασθένεια» (άγ. Ιωάννης Κλίμακος).
Το θέμα λοιπόν δεν είναι οί ασθένειες, αλλά ή αντιμετώπιση τους, δηλ. γιατί να μη έχουμε υγεία εσωτερική και ειρήνη ψυχική. Έκεί είναι το μεγαλύτερο πρόβλημα, πού δυστυχώς δεν το εξετάζουμε. “Εχοντας ειρήνη εσωτερική οι αρρώστιες συντελούν στο να αύξηθή το έλεος και ή αγάπη του Θεοϋ. Γιατί «τάς αρρώστιας δια την ύγείαν της ψυχής επάγει ό Θεός» (αγ. Ισαάκ Σύρος).
Μητροπολίτου Ιεροθέου Βλάχου”Παρακλητικά”
Ολοι το ομολογούμε συχνά: Ή ζωή του ανθρώπου είναι γεμάτη από διάφορες θλίψεις καί δοκιμασίες. Δεν υπάρχει άνθρωπος πού, αργά ή γρήγορα, δεν βρέθηκε, δεν βρίσκεται ή δεν θα βρεθεί αντιμέτωπος με κάποια θλίψη, με μία περιπέτεια. Για το χριστιανό ό άγιος Συμεών ό Νέος Θεολόγος γράφει ότι οφείλει «έτοιμος είναι καθ’ εκάστην ήμέραν προς ύποδοχήν πάσης θλίψεως». Το καίριο ερώτημα είναι πώς, με ποιόν τρόπο θα τίς αντιμετωπίζουμε;
Ο Απ. Παύλος συνιστά την ελπιδοφόρα καύχηση. “Οχι το φόβο, τη φυγή ή την απελπισία, αλλά τη βεβαιότητα για την αγάπη του Θεού καί τη δύναμη με την οποία μας οπλίζει, ώστε να μπορούμε να βαστάζουμε κάθε θλίψη καί να υπερνικούμε κάθε πειρασμό. Είναι διαυγέστατη ή σκέψη του Αποστόλου: Στή θλίψη θα προτάξουμε το όπλο της υπομονής, γιατί ή θλίψη μόνο με την υπομονή σηκώνεται. Υπομονή δεν θα πεΐ να μην αισθανόμαστε τη θλίψη, αλλά να την αισθανόμαστε καί να την σηκώνουμε. Υπομονή θα πει θάρρος καί αντοχή ψυχής.Από την υπομονή προχωρούμε στη δοκιμή, πού σημαίνει το ξεκαθάρισμα πού γίνεται μέσα μας. Τα μέταλλα καθαρίζονται στη φωτιά καί σφυρηλατούνται στο αμόνι. Καί ό πιστός λαμπικάρεται καί μορφοποιείται «κατ’ εικόνα του κτίσαντος αυτόν» (Κολ. 3,10) μέσα από τη θλίψη καί τον πόνο. Σέ μια τέτοια προοπτική, λοιπόν, είναι όντως «τίμιαι εναντίον Κυρίου αί θλίψεις αί υπέρ αύτοϋ καί δι’ αυτόν», καθώς διδάσκει ό άγιος Ισαάκ ό Σύρος.
Από την υπομονή καί τη δοκιμή γεννιέται ή ελπίδα. Ασφαλής καί βέβαιη άγκυρα του κάθε πιστού (Έβρ. 6,19), ποτέ δεν τον διαψεύδει, ποτέ δεν τον απογοητεύει, γιατί θεμελιώνεται στην αγάπη του Θεοΰ πού γνωρίσαμε στο πρόσωπο καί το άπολυτρωτικό έργο του Χρίστου μας.
Μητροπολίτου Συμεών Κούτσα”Μαθητεύσατε”Εκδ.”Τήνος”