ΜΥΡΙΠΝΟΑ ΑΝΘΗ ΠΑΡΑΔΕΙΣΟΥ: Τὸ ποτήρι τῶν θλίψεων Ἁγίου Ἰγνατίου Μπριαντσανίνωφ

Δευτέρα 13 Ιανουαρίου 2014

Τὸ ποτήρι τῶν θλίψεων Ἁγίου Ἰγνατίου Μπριαντσανίνωφ

Τὸ ποτήρι τῶν θλίψεων

^{Ἁγίου Ἰγνατίου Μπριαντσανίνωφ}

Μιὰ χάρη ζήτησαν ἀπὸ τὸν Χριστὸ δύο ἀγαπημένοι μαθητές Του, ὁ Ἰάκωβος καὶ ὁ Ἰωάννης, λίγο πρὶν τὸ Πάθος Του.
-Διδάσκαλε, τοῦ εἶπαν, θέλουμε αὐτὸ ποὺ θὰ σοῦ ζητήσουμε νὰ μᾶς τὸ κάνεις. -Τὶ θέλετε νὰ κάνω γιὰ σᾶς; ρώτησε Ἐκεῖνος. -Ὅταν θὰ ἐγκαταστήσεις τὴν ἔνδοξη βασιλεία Σου, τοῦ ἀποκρίθηκαν, βάλε μας νὰ καθίσουμε ὁ ἕνας στὰ δεξιά Σου καὶ ὁ ἄλλος στὰ ἀριστερά Σου. -Δὲν ξέρετε τὶ ζητᾶτε, τοὺς εἶπε τότε ὁ Ἰησούς. Μπορεῖτε νὰ πιεῖτε τὸ ποτήρι τῶν παθημάτων ποὺ θὰ πιῶ ἐγὼ καὶ νὰ βαπτιστεῖτε μὲ τὸ βάπτισμα μὲ τὸ ὁποῖο θὰ βαπτιστῶ ἐγώ;-Μποροῦμε, τοῦ λένε.
Καὶ ὁ Ἰησοῦς τοὺς ἀπάντησε:
-Τὸ ποτήρι ποὺ θὰ πιῶ ἐγὼ θὰ τὸ πιεῖτε, καὶ μὲ τὸ βάπτισμα τῶν παθημάτων μου θὰ βαπτιστεῖτε. Τὸ νὰ καθίσετε ὅμως στὰ δεξιά μου καὶ στὰ ἀριστερά μου δὲν μπορῶ νὰ σᾶς τὸ δώσω ἐγώ, ἀλλὰ θὰ δοθεῖ σ' αὐτοὺς γιὰ τοὺς ὁποίους ἔχει ἑτοιμαστεῖ. ^{(βλ. Μάρκ. 10: 35-40)}

»»»

Ὁ σταυρός μας καὶ ὁ Σταυρὸς τοῦ Χριστοῦ

Ὁ Κύριος εἶπε στοὺς μαθητές Του: «Ὅποιος θέλει νὰ μὲ ἀκολουθήσει, ἂς ἀπαρνηθεῖ τὸν ἑαυτό του, ἂς σηκώσει τὸν σταυρό του κι ἂς μὲ ἀκολουθεῖ».
Γιατὶ εἶπε, «τὸν σταυρό του»; Ἐπειδὴ εἶναι σταυρὸς προσωπικός. Κάθε ἄνθρωπος, δηλαδή, ἔχει νὰ σηκώσει τὸν δικό του σταυρό, ὁ ὁποῖος, ὅμως, ὁνομάζεται συνάμα καὶ Σταυρὸς τοῦ Χριστοῦ.
Γιὰ κάθε ἄνθρωπο «ὁ σταυρός του» εἶναι οἱ θλίψεις καὶ οἱ ὀδύνες τῆς ἐπίγειας ζωῆς, θλίψεις καὶ ὀδύνες προσωπικές.
Γιὰ κάθε ἄνθρωπο «ὁ σταυρός του» εἶναι ἡ νηστεία, ἡ ἀγρυπνία καὶ οἱ ἄλλες ἀσκήσεις τῆς εὐσέβειας, μὲ τὶς ὁποῖες ταπεινώνεται ἡ σάρκα καὶ ὑποτάσσεται τὸ πνεῦμα. Εἶναι κι αὐτὲς προσωπικές, καθώς πρέπει νὰ ἀναλογοῦν στὶς δυνάμεις τοῦ καθενός.
Γιὰ κάθε ἄνθρωπο «ὁ σταυρός του» εἶναι οἱ ἁμαρτωλὲς ἀδυναμίες καὶ τὰ πάθη, προσωπικά ἐπίσης. Μὲ ὁρισμένα ἀπ' αὐτὰ γεννιέται, ἐνῶ ἄλλα τὰ ἀποκτᾶ στὴν πορεία τῆς ἐπίγειας ζωῆς του.
Ὁ Σταυρὸς τοῦ Χριστοῦ εἶναι ἡ διδασκαλία τοῦ Χριστοῦ.

»»»

Η αποστασία προστάδιο της ελεύσεως του Αντιχρίστου

Ο αντίχριστος θα έλθη στον καιρό του• την εποχή που του καθωρίσθη. Θα προηγηθή μια γενική αποστασία. Το μέγιστο μέρος των ανθρώπων θα εγκαταλείψουν την χριστιανική πίστη. Η αποστασία θα είναι το προστάδιο. Θα προετοιμάση τον κόσμο να δεχθή τον αντίχριστο. Και μάλιστα να τον δεχθούν με το δικό του πνεύμα, που τότε θα μπη στην δομή της σκέψης των ανθρώπων.

»»»

Τι δείχνει η αξίωση αυτή

Τι μας δείχνει η κοινή αυτή αξίωση, που πρόβαλλαν στον Κύριο άνθρωποι με τόσο διαφορετικές αρχές; Τι μας δείχνει η αξίωση αυτή, που ήταν έκφραση μιας περιφρόνησης προς τα καταπληκτικά θαύματα, που είχε κάμει ο Κύριος; Η αξίωση αυτή μας δείχνει, την αντίληψη της σαρκική σοφίας. Μας δείχνει πως σκέπτονται για τα θαύματα, εκείνοι που έχουν σαρκικό φρόνημα.

»»»

Τι ζητούσαν οι Φαρισαίοι;

Οι Φαρισαίοι δεν έμεναν ικανοποιημένοι με τα θαύματα, που έκανε ο Κύριος. Τα εύρισκαν χωρίς πολλή σημασία.

»»»

Θέλουν να κάμουν θαύματα

Δύσκολο στον άνθρωπο να έχη δόξα και τιμή χωρίς ζημία στην ψυχή του^[69].

»»»

Πως ο άνθρωπος καταντάει υπηρέτης του Αντίχριστου

Όπως λάμπει ο ήλιος στον ουρανό, έτσι λάμπει και ο χριστιανισμός. Όποιος κλείνει τα μάτια του γιατί έτσι το θέλει, να έχη το θάρρος να το λέη, ότι δεν ξέρει τίποτε για τον Χριστό, επειδή έτσι το θέλει! και όχι επειδή δεν υπάρχει τάχα φως. Η αιτία, που οι άνθρωποι απορρίπτουν τον Θεάνθρωπο, είναι μέσα τους. Κατά τον ίδιο τρόπο και η αιτία, που τους κάνει και δέχονται τον αντίχριστο, είναι και αυτή μέσα τους. «Εγώ ήλθον εν τω ονόματι του Πατρός μου, είπε ο Κύριος στους Ιουδαίους• μα σεις δεν με δεχθήκατε. Αν κάποιος άλλος έλθη στο δικό του όνομα, αυτόν θα τον δεχθήτε»^[54]!

»»»

Έργα διαβόλου και έργα Θεού

Πριν από την Δευτέρα Παρουσία του Χριστού, που ο Χριστιανισμός, η πνευματική μόρφωση και η κρίση θα αμβλυνθούν, και θα χαλαρώσουν σε φοβερό βαθμό, θα παρουσιασθούν ψευδόχριστοι και ψευδοπροφήται, που θα κάνουν σημεία μεγάλα και τέρατα, με αποτέλεσμα να πλανούν ακόμη και (αν αυτό είναι δυνατόν) εκλεκτούς^[8].

»»»

Ποιοί ζητούν θαύματα

Όπως είπαμε, κάποτε έπαυσαν να γίνωνται θαύματα σε όλα τα μέρη. Ενώ λοιπόν παλαιότερα το κήρυγμα των αγίων αποστόλων και ισαποστόλων, η σπορά του Λόγου, συνωδευόταν κατά κανόνα με θαύματα, τώρα θαύματα εγίνοντο μόνο σε μερικά μέρη και μόνο από ανθρώπους εκλεκτά δοχεία του Πνεύματος.

»»»

Γρηγορείτε ουν και προσεύχεσθε

Ο Κύριος μας έχει προαναγγείλει την θλίψη, που θα προηγηθή της Δευτέρας Παρουσίας. Και έδωκε εντολή στους μαθητές Του να έχουν τα μάτια τους ανοιχτά. Και να προσεύχωνται. Τους είπε: «Βλέπετε. Αγρυπνείτε. Προσεύχεσθε. Ουκ οίδατε γαρ πότε ο καιρός εστιν»^[112]. Η προσευχή χρειάζεται πάντοτε. Και είναι πάντοτε στον άνθρωπο ωφέλιμη.

»»»

Ο Αντίχριστος έρχεται

Πλησιάζομε σιγά-σιγά στην περίοδο εκείνη, που θα αρχίσουν να γίνωνται πολλά και καταπληκτικά θαύματα• ικανά να σύρουν στην απώλεια τους ταλαίπωρους εκείνους, που θα έχουν σαρκικό φρόνημα και θα γοητευθούν και πλανηθούν από τα θαύματα αυτά. Ο Αντίχριστος έρχεται. Πως, και με τι θα τον αντιμετωπίσωμε;
α . με την ζώσα πίστη.

»»»

Σε τι και πόσο βοηθούν τα θαύματα.

Ο Θεός, για να αποκαταστήση την κοινωνία με τον εκπεσόντα άνθρωπο, ευδόκησε να περιβληθή ο Λόγος Του σώμα ανθρώπινο• να φανή ανάμεσά μας• να μας συναναστραφή• να έχη στενή επικοινωνία μαζί μας. Και αφού έτσι μας προσοικειωθή, να μας ανεβάση τον ουρανό.

»»»

Σημεία του Χριστού και σημεία του Αντιχρίστου. Σε τι διαφέρουν;

Η αγία Γραφή μας πληροφορεί, ότι λίγο πριν από την Δευτέρα Παρουσία του Χριστού θα γίνουν «σημεία» στον ήλιο, στην σελήνη, στα άστρα και στην θάλασσα^[94]. Παράλληλα μας λέγει, ότι και ο αντίχριστος θα κάμη σημεία στον ήλιο, στην σελήνη, στα άστρα και στον αέρα^[95]!

»»»

Με τις δοκιμασίες γινόμεθα δόκιμοι

Εξηγώντας μας πόσο αναγκαίες είναι οι θλίψεις για τον αθλητή του Χριστού ο άγιος Ισαάκ ο Σύρος λέγει:

»»»

Υπομονή μας χρειάζεται

Η πνευματική λογική μας διδάσκει, πως οι αρρώστειες και γενικά οι θλίψεις, που μας στέλνει ο Θεός, είναι μέσα έκφρασης του ελέους Του και της ευσπλαγχνίας Του για μας. Όπως τα πικρά φάρμακα τους άρρωστους τους ωφελούν πιο πολύ από τα γλυκίσματα, έτσι και αυτές βοηθούν εκείνους που τις υπομένουν στη σωτηρία και στην αιώνια ευτυχία πιο πολύ από τα θαύματα!

»»»

Δεν μας χρειάζονται θαύματα

Γίνεται λοιπόν φανερό, γιατί οι άγιοι πατέρες Σισώης, Ποιμήν και άλλοι, ενώ είχαν σε πλούσιο βαθμό το χάρισμα των ιαμάτων, έκαναν ό,τι μπορούσαν να το κρύψουν. Δεν είχαν εμπιστοσύνη στον εαυτό τους. Ήξεραν, πως είναι εύκολο στον άνθρωπο να «τραπή», να «ξεφύγη». Και για αυτό περιχαράκωναν, τον εαυτό τους με την ταπείνωση^[76].

»»»

Θέλουν να τους γίνουν θαύματα.

Τον Δ’ Αιώνα ζούσε στην Αίγυπτο ένας άγιος Γέροντας, που είχε και αυτός το χάρισμα των ιαμάτων• από αυτό είχε αποκτήσει πολύ μεγάλη δόξα. Γρήγορα όμως παρατήρησε, ότι η υπερηφάνεια τον εξουσίαζε, και ότι δεν ήταν σε θέση να την νικήση με τις δικές του δυνάμεις. Και τότε με πολύ θερμή προσευχή κατέφυγε στο Θεό. Και Τον παρακάλεσε να επιτρέψη να δαιμονισθή• για να ταπεινωθή.

»»»

Πότε ζητούμε την βοήθεια του Θεού

Από αυτές τις σκέψεις του αγίου, βγαίνει το συμπέρασμα ότι• εκείνοι που θέλουν να κάνουν θαύματα, το θέλουν από σαρκική πύρωση• παρασυρόμενοι από πάθη, που οι ίδιοι δεν τα καταλαβαίνουν• έστω και αν τους φαίνεται, πως τους κυβερνάει ο ζήλος για το έργο του Θεού. Στην ίδια κατάσταση φιλαυτίας και σαρκικής πυρώσεως ευρίσκονται και εκείνοι που θέλουν να ιδούν θαύματα.

»»»

Μια παράξενη τάση

Η σύγχρονή μας «χριστιανική»κοινωνία έχη μια παράξενη τάση: Να ψάχνη για θαύματα και να κάνη θαύματα! Την τάση αυτή δεν πρέπει να την αφήσωμε να περάση απαρατήρητη. Με κανένα τρόπο. Και για πολλούς λόγους. Και ιδιαίτερα, γιατί την τάση αυτή, την τάση που έχουν πολλοί να θέλουν να κάνουν θαύματα και να ψάχνουν για θαύματα, οι άγιοι πατέρες μας την καταδικάζουν πολύ αυστηρά.

»»»

Ο λόγος του Θεού

Για να καταλάβωμε, τι σημασία έχει ο λόγος του Θεού, πρέπει να τον τηρήσωμε. Οι εντολές του Ευαγγελίου, όταν εμείς αρχίσωμε να τις τηρούμε, αρχίζουν και σιγά-σιγά μας μεταμορφώνουν• μας αναδημιουργούν• μας ζωοποιούν• μας μεταβάλλουν τον τρόπο του σκέπτεσθαι• τα συναισθήματα της καρδιάς μας• ακόμη και το σώμα μας.

»»»

Δεν μας χρειάζονται πια

Αν τα σημεία και τα θαύματα ήσαν οπωσδήποτε απαραίτητα, θα παρέμεναν για πάντα. Για πάντα παραμένει ο λόγος του Θεού. Τα θαύματα, σαν πύλη, απλώς μας οδηγούν σ’ αυτόν. Αυτός εξαπλώθηκε. Αυτός κυριάρχησε. Αυτός κατέκτησε τον κόσμο. Αυτός ερμηνεύθηκε με τόσο υπέροχο τρόπο από τους αγίους Πατέρες.

»»»

Τα θαύματα άλλοτε και σήμερα

Τι λέγει ο άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος:

«Γιατί λένε μερικοί, δεν γίνονται σήμερα θαύματα; (την απάντηση μου να την ακούσετε με πολλή προσοχή. Γιατί το ερώτημα αυτό το ακούω από πολλούς. Και τακτικά. Αδιάκοπα. Πάντοτε).
Γιατί τότε, όσοι ελάμβαναν το βάπτισμα, άρχιζαν και μιλούσαν ξένες γλώσσες, και τώρα αυτό δεν γίνεται πια;

»»»

Σημεία της αιώνιας σωτηρίας

Τα θαύματα του ενανθρωπήσαντος Θεού ήσαν οι πιο μεγάλες υλικής φύσης ευεργεσίες, που μπορεί να φαντασθή ο άνθρωπος. Ποια ευεργεσία μπορεί να θεωρηθή πιο μεγάλη από την επαναφορά ενός νεκρού στη ζωή; Ποια ευεργεσία θα νομισθή πολυτιμότερη από την θεραπεία ανίατης ασθένειας, που κάνει τον άνθρωπο να μη ζη, ενώ ακόμη ζη; που κάνει τη ζωή να ομοιάζη πιο πολύ με θάνατο παρά με ζωή;

»»»

Γιατί ο κόσμος δεν πιστεύει;

Εκείνοι, που πίστευσαν με τα θαύματα, αποτελούσαν την πιο χαμηλή βαθμίδα πιστών. Και γι’ αυτό, όταν μετά τους παρουσίαζαν την πνευματική υψίστη και αγιωτάτη διδασκαλία της Εκκλησίας, τότε πολλοί από αυτούς την ερμήνευαν, όπως τους άρεσε ο καθένας^[43]! Δεν ήθελαν να αναζητήσουν την σωστή ερμηνεία του.

»»»

Αφετηρία πίστης

Ο Θεάνθρωπος Κύριος εμακάρισε τους «μη ιδόντες και πιστεύσαντες»^[41]. Και διετύπωσε την λύπη Του για κείνους που δεν τους ικανοποιούσε ο λόγος Του και γύρευαν θαύματα. «Εάν μη σημεία και τέρατα ίδητε (είπε στον βασιλικό αξιωματούχο της Καπερναούμ) ου μη πιστεύσητε»^[42]. Και πράγματι.

»»»

Μυστική σημασία

Μερικά από τα θαύματα του Κυρίου μας είχαν μια μυστική σημασία. Μα αυτό δεν σημαίνει πως τα θαύματα αυτά δεν είχαν κάποιο ιδιαίτερο σκοπό. Αντίθετα μάλιστα. Υποδήλωναν μια ευεργεσία γενική• για όλους• που ήταν πια καιρός να εκχυθή σε ολόκληρη την ανθρωπότητα. Ένα τέτοιο θαύμα ήταν η ξήρανση της άκαρπης συκής.

α. η ξήρανση της άκαρπης συκής

»»»

Τα θαύματα του Χριστού

Ας ιδούμε όμως τώρα τα θαύματα του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού. Είναι δώρα του Θεού. Το δώρο δεν δίδεται από υποχρέωση. Δίνεται από καλή διάθεση και καλωσύνη. Οι άνθρωποι έχουν υποχρέωση να βλέπουν δώρο και δωρητή με πολλή ευλάβεια και ευγνωμοσύνη. Γιατί ο δωρητής είναι ο Θεός, που έλαβε ανθρώπου φύση για την σωτηρία μας. Και το δώρο Του είναι μια μαρτυρία γι’ Αυτόν.

»»»

Το λάθος των Φαρισαίων

Άμεσο επακόλουθο αυτών που είπαμε είναι, ότι οι φαρισαίοι και σαδδουκαίοι, ζητώντας από τον Κύριο σημείον εκ του ουρανού, Του ζητούσαν θαύμα που έχει τα χαρακτηριστικά των θαυμάτων του αντιχρίστου. Αυτό λοιπόν ακριβώς, το ότι ζητούσαν τέτοιο θαύμα, εξηγεί την στάση του Κυρίου απέναντί τους.

»»»

Απάτη και κατεργαριά

Τα σημεία του αντιχρίστου θα γεμίσουν όλες του τις ενέργειες απάτη και κατεργαριά. Και θα τραβήξουν τους πιο πολλούς ανθρώπους να τον ακολουθήσουν. Οι εχθροί του αντιχρίστου θα θεωρηθούν ταραξίες, εχθροί της κοινωνίας και της τάξης• θα υποστούν ανοιχτές και συγκεκαλυμμένες διώξεις• και θα υποβληθούν σε σκληρές τιμωρίες και ποινές.

»»»

Να πλανήση, ει δυνατόν, και εκλεκτούς

Και πρέπει ιδιαίτερα να το προσέξωμε. Και να κλαύσωμε γι’ αυτό. Γιατί τα θαύματα και οι πράξεις του αντιχρίστου θα φέρουν σε δύσκολη θέση και τους πιο εκλεκτούς δούλους του Θεού.

»»»

Σημείον εκ του Ουρανού

Η αξίωση που πρόβαλλαν στον Κύριο, να τους κάμη θαύματα, όπως εκείνοι τα ήθελαν, ήταν αμαρτία. Βαρειά αμαρτία. Και επήγαζε από τις βασικές αρχές του σαρκικού φρονήματος. Για αυτό και ο Θεάνθρωπος, όταν άκουσε την τολμηρή αυτή και βλάσφημη απαίτησή τους «αναστενάξας τω Πνεύματι αυτού, λέγει: «Τι γενεά αύτη σημείον επιζητεί; Αμήν λέγω υμίν• ει δοθήσεται τη γενεά ταύτη σημείον.